Największa część muzealnego zbioru to medale upamiętniające 500. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, która przypadła w 1973 roku. Pochodzą one z imponującej kolekcji Zygmunta Hampla (byłego prezesa Polskiej Związku Filatelistycznego), liczącej 177 medali, którą muzeum zakupiło w 1978 roku. Tworzą ją medale wydane w Polsce i zagranicą m.in. w Meksyku, Czechosłowacji, Wielkiej Brytanii, Kanadzie, USA, Szwajcarii, Portugalii, Australii, ZSRR. Medale polskie tworzone były przez znakomitych artystów medalierów m.in. przez: Barbarę Lis-Romańczuk, Ewę Olszewską-Borys, Anny Jarnuszkiewicz, Franciszka Habdasa, Józefa Markiewicza, Józefa Stasińskiego, Edwarda Gorola, Edwarda Łagowskiego, Bronisława Chromego czy Stanisława Szukalskiego.
Tylko niewielką część udało się wyeksponować. Wśród medali, znajdujących się na wystawie znajduje się plakieta Józefa Stasińskiego, która jest fragmentem całej serii plakiet upamiętniające wszechstronne umiejętności Kopernika jako lekarza, astronoma, ekonomisty. Trzy z nich zostały wzbogacone pięknymi wizerunkami wg: Bacciorellego, portretem ze zbioru Gołuchowskich, a także według J. Falcka. Godny uwagi jest medal Edwarda Łagowskiego na którym znajduje się portret toruński Mikołaja Kopernika, ale potraktowany bardzo plastycznie. Dość ciekawe wizerunki astronoma znajdziemy na dwóch medalach Franciszka Habdasa, a także na medalu wydanym w Czechosłowacji autorstwa M. Knoblocha, na którym przedstawiona głowa astronoma z rozwianymi włosami połączona została z motywami symbolizującymi ruch planet w kosmosie.
Na wystawie znajduje się również medal zaprojektowany przez Stanisława Szukalskiego – jednego z najbardziej kontrowersyjnych artystów polskich XX wieku. Jest to piękny medal z grubym złoceniem i wizerunek Kopernika, uznawanym za niezwykle oryginalny, daleko odbiegający od stereotypu funkcjonującego w świadomości społecznej.
Medal lany; F. Habdas; brąz; 1973 r. | |
Medal z oryginalnym wizerunkiem M. Kopernika; S. Szukalski; pozłacany; 1973 r. | |
Medal lany; Czechosłowacja; M. Knobloch; brąz; 1973 r. | |
Plakieta dwustronna; J. Stasiński; brąz; 1973 r. |